Garraí Johnny Mhorgan

Tá blag úrnua ar an saol le Tadhg Mac Dhonnagáin, cumadóir, ceoltóir, scríbhneoir léiritheoir, foilsitheoir, agus anois: blagadóir! :)

Céad fáilte romhat a Thadhg, agus roimh Garraí Johnny Mhorgan.

Bás Múch Ort! (Seachtain na Gaeilge i gContae an Chláir)

Tá Athmhuscailt an Imill ar na bacáin (athuair!) Ach idir an dá linn agus in onóir Sheachtain na Gaeilge, seo blaiseadh beag ón bpost lae atá agam na laethanta seo.

Tá cnuasach beag deas nathanna nádúrtha cainte ón dteanga bheo á chur le céile agam le haghaidh Clár an Bhricfeasta ar Clare FM. Níor mhiste iad a phodchraoladh anseo, sílim, le linn Seachtain na Gaeilge.

An Bhlagadóireacht

Scríofa ag Conn agus foilsithe in eagrán a lae inné de Lá Nua

Dúirt mé an tseachtain seo chaite go mb'fhéidir go bhfuil an argóint faoin mblagadoireacht thart - ach ní dúirt mé i gceart cé bhuaigh!

Ar shlí, b'fhéidir go bhfuil smut den gceart ag lucht cáinte na mblaganna, gurb amhlaidh go mbíonn cuid mhaith den searbhas agus den gcnaimhséail i gceist ag blagadóirí. Dar ndóigh is bealach iontach iad na blaganna chun tuairimí a phlé, chun eolas a roinnt, chun díospóireacht shibhialta chruthaitheach a bheith agat le daoine éirimiúla - ach is minic nach amhlaidh a bhíonn in aon chor.

Uaireanta, níl mar fhreagra ar do chuid blagadóireachta ach ionsai pearsanta agus fuath, ó dhaoine gan ainm.

Tarlaíonn sé ar bhlaganna polaitiúla go minic - agus tá neart de le feiscint ar bhlaganna Mheiriceá i láthair na h-uaire agus na feachtais uachtarántacha ag druidim le buaic na teasa.

Léirítear tuairim i mblagmhír, agus faigheann sé na céadta freagra i bhfoirm tráchtaireachtaí. Ach faraoir, níl ach thart ar 10% des na tráchtaireachtaí sin a dheineann aon iarracht dul i ngleic go stuama le h-ábhar an ailt.

80% des na freagraí, bristear síos iad idir an lucht tacaíochta an dá champa polaitiúil ag glaoch ainmneacha ar a chéile.

(Agus cad faoin 10% eile? Spam! Nach bhfuil fhios agat?!)

Tá cás eile in nochtaítear an fuath faoi cheilt seo. 'Sé sin más bean tú, agus má tá tuairimí agat.

Phléamar cheana anseo é - na mná a d'éirigh as an mblagadóireacht mar gheall ar thráchtaireachtaí ó shuaracháin gan náire.

Ní h-aon iontas mar sin go bhfuil cuid des na blagadóirí is cáiliúla ag éirí as.

Cuirim i gcás Jason Calacanis, fear a bhunaigh dhein na milliúin dollar as gnó blagadóireachta a bhunú agus é a dhíol. Fear mór gnó, a bhfuil tóir agus éileamh ar a chuid tuairimí. Ach deir sé anois go bhfuil sé tar éis éirí as an mblagadóireacht mar gheall ar lucht an fhuath.

Ach níl sé tar éis éirí as an bhfoilsitheoireacht. Tá oiread le rá aige agus a bhí riamh. Agus lucht léite i gcónaí aige. Ach anois, más mian leat tuairim´í Jason a leámh beiodh ort do sheoladh ríomhphoist a thabhairt dó. Agus cuirfidh sé ar an liosta tú dá nuachtlitir sheachtainiúil.

Nuachtlitir a deir tú? Nach mbaineann sin leis an ré roimh an bhlagadóireacht.

B'fhéidir go mbaineann. Ach dar le Jason, tá ag éirí thar barr leis.

Ach mar a dúirt an tseachtain seo chaite, má tá cuid des na blagadoirí pearsanta ag éirí as an bhfoilsitheoireacht ar an módh sin, tá na meáin mhóra ag glacadh le módhanna na blagadóireachta níoos mó ná riamh. Agus ní h-aon iontas go raibh an bua i nGradam Liteartha an Oireachtais an tseachtain seo, ag blagadóir a bhfuil taithí agus bua an iriseora aige. Is é Concubhar Ó Liatháin, iar-eagarthóir an nuachtáin seo, an chéad duine chun Duais na Blagadóireachta a bhuachaint san Oireachtas. Molaim go mór an iarracht, agus an blag fíor-chuimsitheach atá faoi eagarthoireacht aige ag iGaeilge.wordpress.com.

Mar chosaint ar an bhlagadóireacht

Scríofa ag Conn agus foilsithe in eagrán an lae inniu de La Nua

Bhíos as láthair ón gcolún seo an tseachtain seo chaite agus bhí ar an t-eagarthóir alt a scríobh chun an spás a líonadh. Is cosúil gur spreagadh chum machnaimh é ar an mblagadóireacht agus ar an bhfiúntas, nó a mhalairt, a bhaineann léi.

Is cosúil go measann Dónall gur daoine séimhe leochailleacha iad na blagadóirí. Bhí sé chomh buartha go ngoillfeadh a thuairimí orthu gur chuir sé foláireamh ar bharr an leathanaigh ag tabhairt chomhairle do bhlagadóirí gan an t-alt a léamh!

Ach mar Bhlagadóir (gan a bheith maíteach, ach … tuigeann tú?), is amhlaidh gur mó mearbhaill ná oilc a chuir an t-alt céanna orm.

Cheapas go mbeinn maslaithe (nó ar a laghad mí-shásta) agus an t-alt á léamh agam, ach ní raibh.

Seo an rud: níor ghoil an cur síos a dhein Dónall ar bhlagadóirí orm, mar níor aithníos é.

An blagadóir baoiseach díchéillí, a labhrann sara smaoiníonn sé, gan smacht aige ar a mhothúcháin, gan srian ar a theanga? Tá go leor daoine mar sin ar an saol, is fíor. Tá cuid acu, fiú, atá in a mblagadóirí, is cinnte.

Ach ní h-é sin bun agus barr na blagadóireachta, ach oiread agus gurb iad tablóidí Shasana críoch agus deireadh na h-iriseoireachta.

Tá go leor scríbhneoireachta atá mí-stuama, leanbaí, mí-chruinn agus mí-ionraic ar fáil. Tá cuid mhaith le léamh ar bhlaganna. Agus tá cuid mhaith a bhfuil imprimatur eagarthóra éigin aici agus é i gcló.

Is léir go bhfuil árd-chaighdeán ag Dónall, mar eagarthóir agus mar scríbhneoir. Séanann sé an bhlagadóireacht ar fhaitíos nach mbeadh sé in ann cloí lena chaighdeán in éagmais srianta na foilsitheoireachta traidisiúnta.

"Dá mbeinnse ag blagáil, is cinnte gur mhinice san Ard-Chúirt mé, mar nach mbeadh faill ann athmhachnamh a dhéanamh ar an mhéid a bhí scríofa agam."

Sílim gur chóir dó níos mó muinín a bheith aige as féin.

Go deimhin, cé gur fíor gur fusa go mór blag a fhoilsiú ná alt "a chur i gcló", ná déanaimís dearmad gur fusa blag atá foilsithe a leasú – é a cheartú – ná gach aon chóip den nuachtán chlóite a aisghairm.

Ach seo an chúis is mó nár ghoil tuairimíocht Dhónaill ró-mhór orm: mar ba chuma liom i ndáiríre.

An dtuigeann tú - is dóigh liom go bhfuil díospóireacht na blagadóireachta thart, ar shlí. Ní h-é go raibh bua ná ceart ag aon dream. Níor chloígh na meáin traidisiúnta na saoránaigh iriseoirí. Níor chuir na blagadóirí deireadh leis an sean-mhúnla. Tá an t-idirlíon ina pháirc phoiblí do gach aon saghas paimfléid agus foilsiúchán. Súann an tomhaltóir a chuid scéalta ó gach aon saghas foinse údarásach agus neamh-údarásach: Nuacht a 1 ar an raidio, páipéar nuachta ar an idirlín, leathanach Facebook a chara.

Agus deineann sé a chuid scagaidh agus eagarthóireachta féin air.

Cé a íocann as Google?

Scríofa ag Conn agus foilsithe in eagrán an lae inniu de Lá Nua

Bhíos im' aoi-chainteoir ar Raidio na Gaeltachta an lá cheana.  Mé féin agus Diarmuid Mac Mathúna ar an bhfón le Cormac O h Eadhra ar an gclár Glór Anoir.  An t-ábhar cainte a bhí againn:  ollchomhlacht an idirlín, Google.

Nuair a thosnaíos ag plé leis an idirlíon an chéad lá, is minic a chloisfeá an cheist:  "ach cé leis é, an t-idirlíon seo?

Bhí sé deacair ar dhaoine a thuiscint nach achmhainn nó seirbhís amháin ar leith atá san idirlíon, ach cnuasach rialacha cumarsáide chun gur féidir le ríomhairí éagsúla sonraí a mhalartú le chéile.

An cheist eile a chuirtí go minic ná:  "cén costas atá air?"

Arís, cé go mbíonn costas de ghnáth ar an gceangal a bhíonn agat leis and idirlíon, le solathróir seirbhísí ar nós eircom nó BT, tá cuid mhaith den ábhar, den eolas agus des na seirbhísí idirlín curtha ar fáil gan chostas ar an úsáisitheoir.

Sampla maith is ea Google.  Is iontacht tairbheach as tseirbhís a chuireann siad ar fáil dom, ach conas a thuilleann siad a gcuid airgid?  Cé a íocann as?

Is í an fhógraíocht a dhíolann billí le Google.  Tuigeann formhór gach éinne é sin.  Ach níl míniú an scéil chomh simplí leis sin ach oiread.

Is amhlaidh go bhfuil Google in ann seirbhís luachmhar a chur ar fáil do fhógróirí, mar ní thaispeánann siad a gcuid fógraí ach dos na daoine is dóichí go mbeadh suim acu iontu.

Agus cá bhfios dóibh go bhfuil suim agat i rud éigin ar leith?  Nach tusa a d'inis dóibh é?

Gach uair a dheineann tú cuardach ar Google, tá tú ag leiriú suime - ag insint mianta do chroí dóibh.

Agus níl léiriú na suime sin teoranta don leathanach cuardaigh ach an oiread.

Má úsáideann tú Gmail, Google Maps, Google News, Google Reader, Google Spreadsheets nó na scórtha sirbhísí eile atá "saor in aisce" - tá tú ag cuidiú le Google, agus leis na fógróirí atá acu, ina gcuid iarrachtaí chun tairgí eile a dhíol leat.

Ach an fiú an margadh é?  Sin rud nach raibh seans againn a pjlé ar an gclár, ceal ama.  Sin an rud nach féidir liom a rá go cinnte - ainneoinn go mbainim úsáid nach beag as úirlisí éagsúla le Google.  Cad é go díreach atá á thabhairt uaim agam?  Cad é do mheas?

An tImeall # 195: Aistir Aisteacha

Inniu ar An tImeall, léann Conn alt na seachtaine ó Lá Nua, agus labhraíonn sé le Bríd faoi blagadóireacht. Píosa ceol inniu dar ainm "Driving To you", ó Christopher Dallman.

Scríofa ag Conn agus foilsithe in eagrán an lae inniu de Lá Nua

Ag Coinneáil Teagmhála

Má tá tú ar laethanta saoire nó ag ag taisteal, is deacair an t-idirlíon a shárú. Ach go h-áirithe, más aistear aisteach atá ar bun agat, rud éigin as an ngnáth, is mór an áis iad blaganna agus suíomhanna féin-fhoilsithe dá leithéid chun cáirde agus clann a choimeád ar an eolas faoi do chuid eachtraí.

Luamar Roz Savage cheana. Sin í an bhean atá ar a bealach trasna an Aigéin Chiúin ag rámháiocht ina h-aonar. Ba mhór an sásamh dom a chlos gur bhain sí Hawaii amach tar éis nach mór 100 lá a chaiteamh ó d'fhág sí San Francisco. Is féidir eachtraí Roz a leanúint ag rozsavage.com.

Is dócha nach bhfuil an chrógacht chéanna ag teastáil ón dtriúir sa jíp atá ag insint a gcuid eachtraí ar threeladsinajeep.com. Ach is aistear de shaghas éigin eile ar fad atá i gceist acu. Cé go raibh dúshláin a dóthain ag Roz ina báidín, is í féin an t-aon phearsa a bhí sa scéal. Bheifí ag súil leis go gcasfar go leor daoine suimiúla ar na leaids ar a mbealach go dtí an Astráil as Éirinn. D'fhág siad an tír coicíos ó shin agus táid san Iodáil faoi láthair.

Fuaireas ríomhphost ó mo dheartháir ar maidin ag insint dom faoi aistear cróga eile: triúir as Corcaigh (is eol dom Ciarraíoch amháin ina measc!) atá ag fágaint an bhaile inniu ar chamchuairt na tíre. Seo iad foireann an tseanchairr dearg, nó Team WRC ("Wrecked Red Car"). Sé atá sa WRC seo ná Opel Astra ó 1993, agus a ceannaíodh ar €50.

1600 míle a bheidh i bhfad an turais seo, ó Chorcaigh go Béal Feirste (tríd Loch Garman), as sin go Leitir Ceannainn, Cathair na Mart,Trá Lí agus Cionn tSáile. Cinnte, ní bheidh siad i mbaol a mbáite cosúil le Roz Savage, ach leis an aimsir a bhí againn le déanaí, is dócha gur maith an rud é mar sin féin go bhfuil máirneálach i measc an triúir!

Is ar mhaithe le hIonad Taighde Ailse Chorcaí a bheidh Team WRC ag iarraidh airgead a bhailiú ar an dturas, tá tuilleadh eolais ar an suíomh acu ar freewebs.com/wreckedredcar, agus beifear in ann a rian a leanúint ar an suíomh sin le cabhair rabhchán raido atá ar bord acu.

Séasúr na nGradam

Scríofa ag Conn agus foilsithe in eagrán an lae inniu de La Nua

Anois teacht an Fhómhair - tá séasúr na nGradam chugainn, agus tá aitheantas ar leith á thabhairt don nGaeilge i gcúirsaí idirlín.

Baineann an fógra is práinní acu seo le h-ócáid nua: na Irish Web Awards a reachtálfar i mBaile Átha Cliath i mí Dheireadh Fomhair. Amárach an spriocdháta dos na h-ainmniúcháin - níl aon táille i gceist, agus tá 25 catagóir ar fad ann, ina measc, duais don suíomh Gaeilge is fearr. Ar mhaith leat aitheantas agus gríosadh a thabhairt do shuíomh idirlín Gaeilge? Seo do sheans, ag awards.ie.

Má tá an seoladh sin feicthe cheana agaibh, ní nach ionadh. Is amhlaidh go bhfuil gaol gairid ag an Irish Web Awards leis na Irish Blog Awards a luadh go minic cheana sa cholún seo. Is é Damien Mulley an té a eagraíonn an dá ócáid seo agus tá an-thóir agus éileamh ar na h-ocáidí seo le blianta beaga anuas.

Go deimhin, is amhlaidh go bhfuil Gradam na mBlaganna ró-mhór anois don sean-láthair ina raibh sé le trí bliana anuas. Ní amháin sin, ach tá sé chun an ardchathair a thréigint don mbliain seo chugainn. Is i gCorcaigh a bheidh Gradam na mBlaganna 2009.

I gcás an dá ghradam-ócáid sin, tugadh aitheantas speisialta don nGaeilge ón gchéad lá. Sílim nach miste é sin - agus cuireann sé i gcuimhne don bpobal, go bhfuil deiseanna fíor-mhaithe ann chun an Ghaeilge a úsáid i réimse an idirlín.

Is mór an sásamh dom a fheiscint go bhfuil an dearcadh céanna ag an Irish Internet Association, stiúrthóirí Ghradam na hAislinge - The Net Visionary Awards. Is í seo an chéad bhliain go bhfuil catagóir Gaeilge acusan. Arís, is féidir le h-aon duinesuíomh a ainmniú don nGradam seo, agus cuirfear críoch leis an bpróiséas ainmniúcháin ar 12ú Meán Fomhair.

Agus ní amháin go bhfuil lucht na ríomhaireachta ag tabhairt aitheantais don nGaeilge - ach tá lucht na Gaeilge ag tabhairt aitheantais do shaol an idirlín chomh maith céanna. Is ag deireadh na míosa seo chugainn a fhógrófar buaitheoirí Chomórtais Liteartha an Oireachtais. I measc na n-úrscéal agus na n-aistí i mbliana, beidh comórtas don mblagáil - duais atá urraithe ag Oifig na Gaeilge in Institiúid Teicneolaíochta Bhaile Átha Cliath.

Píosa spraoi chun críoch a chur le tuairisc an lae inniu. Tá fhios ag an saol mór go bhfuil cumas ósnádúrtha imeartha ag Tiger Woods, ach an bhfuil sé in ann siúl ar an uisce? Bhuel tá an leagan fíorúil de Tiger in ann é a dhéanamh, anois ó chuir EA Games "Módh Íosa" sa leagan is úire dá gcluiche ríomhaireachta gailf. Tá físeán spraoiúil faoi sin inniu ar imeall.com, a d'aimsigh mé ar bhlag le Keith Bohanna ó Chill Chainnigh (bohanna.typepad.com).