Saturday, December 18, 2004

Blaganna Gaeilge

Tá tamaillín caite agam ag trálaeireacht ar Ghúgail agus in áiteanna eile, do bhlaganna Gaeilge. Is díol spéise é go bhfuil formhór na mblaganna a dheineann tagairt don nGaeilge scríofa, don chuid is mó, i mBéarla. Aithním an meon sin go ró-mhaith, mar bhí sé agam féin ar feadh i bhfad: "Is maith liom a bheith maíomh go bhfuil tuiscint na teanga agam, ach go h-áirithe agus mé ag caint faoi mo chultúr ós comhair eachtrannaigh: no - we're not English - separate nation - totally different country and all that - we've our own language, you know - no I don't actually speak it every day - well, to be honest, actually, never ..."

'Sea tá tusicint na teanga againn, agus gan dabht tá bá! Tá sí báite le bá! Ach mura bhfuiltear á labhairt, níltear á clos - agus tá sí ag meath, ceal úsáide, inár cloigeannacha báiúla.

Sin é a d'imigh ormsa - go dtí gur baineadh geit asam lá amháin ar léir dom go raibh mo chuid Gaelainne ídithe chomh mór sin nár fhéadas comhrá le sean-chara.

Chun cothram na féinne a thabhairt do fhormhór na mblaganna báiúla Béarla a chonac inné ní mór a admháil:
  1. Ceann de mhór-chuspóirí na blagála ná tuairimí a nochtadh agus cur 's cúiteamh a spreagadh leis an lucht léite. Fiú má tá tú ag caint faoin nGaeilge féin, tá 'fhios ag gach aon Ghael beo gur bríomhaire go mór an díospóireacht a bheidh ann tré mheán an Bhéarla!
  2. Feictear dom go bhfuil meán-aos an bhlagadóra óg a dhóthain, formhór acu sna luath-fichidí. Bhíos-sa 30 bliain sarar thuigeas an fhreagracht phearsanta atá orm fhéin an Ghaelainn a chur chun chinn, agus an módh is éifeachtaí agus is símplí chun sin a dhéanamh, 'sé sin: í a labhairt agus a scríobh, agus, más feidir, í a fhoilsiú!
Ní foláir nó go bhfuil tréith náisiúnta i bhfeidhm sa chás seo: an tréith chéanna a chuidigh linn ár dteanga a chaitheamh uainn chomh réchúiseach agus a deineadh laistigh de chúpla glúin. Mar chruthúnas air sin, féach gur "eachtranaigh" iad tromlach mór údar na mblaganna atá sa liosta thíos agam. Más eachtranaigh féin iad, is Gaeil go smior iad, agus léiríonn a ndílseacht don teanga a tabhacht ó thaobh oidhreachta cultúrtha na h-Eorpa agus an domhain. Ní le h-Éireannaigh amháin an Ghaeilge, ach oiread gur le Sasana amháin an Béarla. Agus is maith an rud nach bhfuil an Ghaeilge ag brath go h-uile is go h-iomlán ar mhuintir na h-Éireann amháin chun tacaíochta. Taimíd go maith chun a bheith ag maíomh as ár dteanga agus an cultúr, ach í a labhairt? Sin scéal eile ar fad.

Ar Blogger/Blogspot:Ar LiveJournal:Ar Jablog:

0 Freagraí:

Post a Comment

<< Home